Hallux limitus / rigidus (verminderde beweging grote teen gewricht)
Wat is hallux limitus / rigidus?
Een hallux limitus is een medische term voor een verminderde beweeglijkheid in het grote teen gewricht (hallux = grote teen, limitus = beperkt beweeglijk). Een hallux limitus is in sommige gevallen een voorstadium van een hallux rigidus. Bij een hallux rigidus is er sprake van een volledige verstijving van het grote teen gewricht. De hallux limitus en rigidus zijn een veelvoorkomend en vaak pijnlijke voetklacht.
Oorzaak
Het gewricht van de grote teen ondergaat enorm veel stress gedurende de duizenden stappen die wij elke dag zetten. In sommige gevallen ontstaat er hierdoor osteoarthrose in het gewricht van de grote teen. Een osteoarthrose is een degeneratieve aandoening van een of meerdere gewrichten welke niet berust op een ontsteking. Deze wordt gekenmerkt door o.a. deformatie van het gewrichtsbot en abnormale botwoekeringen. Indien er tevens een scheefstand is (valgus), dan is er sprake van een hallux rigidovalgus. De hallux limitus / rigidus zijn een type van arthrose welke niet uitbreid naar andere gewrichten.
Klachten
Een hallux limitus / rigidus komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen en kan al in de adolescentie ontstaan (met name bij jongens tussen de 12 en 15 jaar). Aangezien er zelden acute klachten aanwezig zijn wordt er over het algemeen (te) laat professionele hulp gezocht. Hierdoor ontstaat er vaak na vele jaren een hallux rigidus. Als gevolg hiervan kan de grote teen minder of geen deel meer kan uitmaken van de normale afwikkeling. De druk in de voet verschuift naar buiten met als gevolg dat er een overbelasting ontstaat op de naastliggende middenvoetsbeenderen. Bij een langdurig aanhoudende beperking in het gewricht van de grote teen kunnen er lichamelijke klachten ontstaan aan enkel, knie heup etc.
Podotherapeut
In het geval van een biomechanische afwijking in de voet (bijv. scheefstand van de enkel) worden er corrigerende podotherapeutische zolen individueel aangemeten en vervaardigd. Deze hebben als doel om de scheefstand te corrigeren en de overdruk op de aangedane plek te reduceren. Indien nodig kan er een verstijving onder het grote teen gewricht geplaatst worden. Deze zolen zijn inpasbaar in confectie-, werk – en sportschoeisel en worden afgeleverd met instructies en onderhoudsvoorschriften. Meestal kan de standaard zool uit de schoen zodat de steunzool ervoor in de plaats kan.
Er wordt een (sport)schoenadvies gegeven met speciale aandacht voor zoolmateriaal, ballijn, hakhoogte, stabiliteit bovenwerk, zachtheid en hoogte van het contrefort etcetera. Daarbij is het belangrijk dat de zool van de schoen erg stug en stevig is.
Prognose
Het te verwachten resultaat bij mensen met een hallux limitus / rigidus met betrekking tot pijnreductie goed, maar een blijvende aanpassing is nodig. Bij onvoldoende resultaat kan er door een orthopedisch schoenmaker een afwikkelbalk onder de schoen geplaatst worden, echter is gebeurd dit meestal alleen bij een hallux rigidus.